الگوی مصرف در چرخۀ زندگی خانوارهای شهری

Authors

  • افتخاری, سمانه
  • رضایی قهرودی, زهرا
  • مصطفوی, ندا
Abstract:

مقدمه: شناخت ویژگی‌های اجتماعی و اقتصادی و الگوی مصرف خانوارها در گروه‌های مختلف سِنی و درآمدی و هزینه‌ای، از ابزارهای مهم برای ارزیابی سیاست‌ها و برنامه‌ریزی‌های اقتصادی و اجتماعی هر کشور به شمار می‌رود. این مبحث همواره از موضوعات مهم اقتصادی در داده‌های خُرد و کلان است که رفتار اقتصادی خانوار را در دوران عمر بررسی و تجزیه و تحلیل می‌کند. در این مقاله، الگوی مصرف خانوارهای شهری در طول سال‌های ۱۳۷۵ تا ۱۳۸۷ تحلیل و بررسی شد که هدف آن، شناسایی تغییر تدریجی توزیع هزینه‌ای برخی اقلام اصلی مصرفی خانوارهاست. روش: تحقیق حاضر تحلیل ‌توصیفی و اقتصادی براساس اطلاعات طرح آمارگیری از هزینه و درآمد خانوارهای شهری در طول سال‌های ۱۳۷۵ تا ۱۳۸۷ است. علاوه بر تحلیل توصیفی روند تغییرات مصرف خانوارها، با استفاده از مدل دیتون (دیتون، ۱۹۹۷) الگوی مصرف چرخۀ زندگی هم‌گروه‌ها نیز برآورد شده است. در این روش، هزینۀ خانوارها به آثار گروه و سِن و سال تجزیه می‌شود؛ به گونه‌ای که امکان بررسی اجزای الگوی مصرف نسل‌ها در چرخۀ زندگی فراهم ‌شود. یافته‌ها: از مهم‌ترین یافته‌های این تحقیق، می‌توان به تغییر الگوی هزینۀ خانوارهای شهری در بخش‌های مختلف هزینه‌ای در طول سال‌های بررسی شده اشاره کرد؛ به گونه‌ای که در سال ۱۳۷۵، سهم هزینۀ غیرخوراک تقریباً 5/2 برابر هزینه‌های خوراک بوده؛ درحالی‌که در سال ۱۳۸۷، این سهم تقریباً به ۴ برابر رسیده است. همچنین در طول سال‌های تحت بررسی، سهم هزینه‌های پوشاک و کفش کاهش چشمگیری داشته؛ درحالی‌که سهم هزینه‌های کالا و خدمات متفرقه افزایش چشمگیر و سهم هزینه‌های بهداشت، درمان، ارتباطات و انتقالات تقریباً روندی افزایشی داشته است. نتایج مدل‌بندی هزینۀ خانوارها نشان داد که الگوی منحنی متفاوتی از چرخۀ زندگی میان کالاهای مختلف مصرفی خانوارهای شهری وجود دارد؛ به گونه‌ای که الگوی هزینه‌های کالاهای بی‌دوام و بادوام و حمل‌ونقل با افزایش سِن سرپرست خانوار تا ۵۵ سالگی افزایشی بوده و پس از آن، تقریباً ثابت است؛ درحالی‌که الگوی سِنی هزینۀ خدمات فرهنگی و تفریحات، غذای آماده، هتل و رستوران در خانوارهای ایرانی تقریباً قوزدار بوده است؛ یعنی حداکثر مقدار آن در ۵۵ سالگی است. دربارۀ پوشاک و کفش نیز الگوی هزینه قوزدار و حداکثر مقدار در ۴۵سالگی است. همچنین الگوی مصرف خانوارها، با سرپرستی زن و مرد نیز متفاوت است.  بحث: نتایج نشان داد که قدرت خرید خانوارها در اوایل دوران زندگی کم است؛ لذا تهیۀ کالاهای بادوام و خدمات رفاهی و رسیدن به استانداردهای زندگی مشکل است؛ اما بعد از گذشت چندین سال کار در بخش‌های مختلف اقتصادی، با افزایش بهره‌وری افراد و خانوارها و درنتیجه، افزایش قدرت خرید آن‌ها، تهیۀ کالاها و خدمات رفاهی آسان شده و نیز دست‌یابی به سطح زندگی استاندارد و مطلوب فراهم شده است. از طرفی، هزینه‌های گروه‌ها یا نسل‌های جوان‌تر بیشتر از گروه‌ها و نسل‌های پیرتر است؛ حتی زمانی که در سِن مشابهی هستند. این مسئله می‌تواند به دلیل رشد سریع اقتصادی باشد که منجر به بهتر شدن درآمد و به تبع آن، افزایش هزینه‌های نسل جوان‌تر می‌شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

الگوی مصرف دارو در بین خانوارهای شهری شهر اردبیل

Background and Aim: Medicine as a strategic commodity and basic needs of the most people in the country is important. According to the necessary recognition correct pattern of drug use, this study is conducted to measure the pattern of drug use among Ardabil city families. Materials and Methods: A cross -sectional descriptive study was conducted on 1000 randomly selected families from Ardabil ...

full text

الگوی مصرف دارو در بین خانوارهای شهری شهر اردبیل

زمینه و هدف: دارو به عنوان یک کالای استراتژیک و مشمول یارانه در کشور و نیاز اساسی عامه مردم، همواره از اهمیت خاصی برخوردار بوده است. با توجه به ضرروی بودن الگوی صحیح مصرف دارو، مطالعه حاضر با هدف سنجش الگوی مصرف دارو در بین خانوارهای شهر اردبیل انجام گردید.

full text

بررسی نقش عوامل اجتماعی و جمعیتی در تغییرات الگوی مصرف خانوارهای شهری و روستایی ایران

تغییر الگوی مصرف خانوار در ایران یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که از تغییرات اجتماعی و جمعیتی بسیار تأثیر پذیرفته است. توجه به مسئلۀ تخصیص منابع محدود کشور و مدیریت جمعیتی الگوی مصرف خانوارهای کشور سبب شده است تا بررسی تغییرات الگوی مصرف و عوامل مؤثر بر آن از اهمیت بالایی برخوردار باشد. هدف اصلی این مقاله، بررسی تأثیر پویایی جمعیت بر تغییرات الگوی مصرف خانوارهای روستایی و شهری بوده است. به منظور...

full text

بررسی الگوی مصرف خانوارهای شهری ایرانی در چارچوب رویکرد سنجش کشش های مارشالی، هیکس و آلن

در این مقاله با استفاده از داده های مربوط به بودجه خانوارهای شهری کشور (1386-1353)، تابع سیستمی تقاضا بمنظور محاسبه کشش های قیمتی مارشال، هیکس ،آلن و کشش مخارج تخمین زده شده و قیود  تئوریک تقاضا(همگنی،تقارن،منفی بودن) مورد آزمون قرار گرفته است. هدف این تحقیق آشنایی جامع با الگوی مصرفی خانوارهای ایرانی و شناسایی حساسیت های مصرفی به تغییرات قیمت در گروههای کالایی می باشد. در این مطالعه همچنین کشش...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 13  issue 49

pages  243- 298

publication date 2013-07

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023